1 Wino jest szydercą, mocny napój prowadzi do zwady,
kto się w nim zagubi, nie jest mądry.
2 Gniew króla jest jak ryk lwa,
kto go drażni, krzywdzi samego siebie.
3 Zaniechanie sporu przynosi chwałę człowiekowi,
każdy głupiec wszczyna kłótnie.
4 Leniwy nie orze jesienią,
gdy w żniwa idzie zbierać, nic nie znajduje.
5 Zamiary serca są jak głęboka woda,
tylko człowiek rozumny będzie z niej czerpał.
6 Wielu przechwala się własną dobrocią,
lecz człowieka godnego zaufania – któż znajdzie?
7 Kto żyje nienagannie, jest sprawiedliwy,
szczęśliwe będzie jego potomstwo.
8 Król, który zasiada na sędziowskim tronie,
spojrzeniem rozprasza wszelkie zło.
9 Kto może powiedzieć:
Oczyściłem moje serce, jestem wolny od grzechu?
10 Niejednakowe odważniki, nierówna miara
budzą odrazę Pana.
11 Już chłopiec daje poznać swoimi czynami,
czy czyste i prawe jest jego postępowanie.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi,
oboje uczynił Pan.
13 Nie kochaj spania, bo zbiedniejesz,
miej oczy otwarte, a nasycisz się chlebem.
14 Kiepskie, kiepskie – mówi kupujący,
a gdy odejdzie, chwali się zakupem.
15 Można mieć złoto i mnóstwo pereł,
lecz najcenniejszą rzeczą są usta rozumne.
16 Weź jego wierzchnie okrycie,
bo dał je jako zabezpieczenie za innego,
i za obcą przyjmij je w zastaw.
17 Chleb podstępnie zdobyty jest słodki,
lecz potem usta człowieka są pełne piasku.
18 Plany zatwierdzaj po zasięgnięciu rady,
prowadź wojnę, mając dobrych doradców.
19 Wyjawia sekrety, kto chodzi i obmawia,
nie zadawaj się więc z plotkarzem.
20 Temu, kto przeklina ojca i matkę,
zgaśnie lampa pośród największych ciemności.
21 Majątek na początku szybko zdobyty,
nie okaże się na końcu błogosławieństwem.
22 Nie mów: Odpłacę złem.
Zaufaj Panu, a On cię wybawi.
23 Odrazę Pana budzą niejednakowe odważniki,
fałszywa waga nie jest dobrą rzeczą.
24 Pan kieruje krokami człowieka
– cóż człowiek rozumie ze swojego życia?
25 Pułapką dla człowieka jest pochopne stwierdzenie: Święte,
a dopiero po ślubowaniu – zastanowienie.
26 Mądry król przesiewa niegodziwych
i ponownie przejeżdża po nich kołem.
27 Duch człowieka jest lampą Pana,
przenika tajniki jego wnętrza.
28 Dobroć i wierność strzegą króla,
dobrocią umacnia się jego tron.
29 Chlubą młodych jest ich siła,
ozdobą starych – siwe włosy.
30 Ciosy, rany oczyszczają ze zła,
uderzenia leczą wnętrze człowieka.
© 2018-2022 Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa