Obecność Boga w życiu codziennym człowieka
1 Człowiek przygotowuje serce,
od Pana pochodzi odpowiedź ust.
2 Wszystkie drogi człowieka są w jego oczach czyste,
lecz Pan ocenia zamiary.
3 Powierz Panu swoje dzieła,
a spełnią się twoje plany.
4 Pan wszystko uczynił celowo,
także niegodziwego na dzień niedoli.
5 Kto ma serce wyniosłe, jest odrazą dla Pana,
z pewnością nie uniknie kary.
6 Przez miłosierdzie i wierność zostaje zgładzona wina,
przez bojaźń Pana unika się zła.
7 Jeśli podoba się Panu postępowanie człowieka,
to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
8 Lepiej mieć mało, ale nabyte sprawiedliwie,
niż obfite plony zdobyte bezprawnie.
9 Serce rozważa drogę człowieka,
a Pan umacnia jego kroki.
Wypowiedzi na temat rządzących
10 Usta króla obwieszczają wyrocznię,
nie mylą się, gdy wydają wyrok.
11 Waga i szale uczciwe należą do Pana,
Jego dziełem są wszystkie ciężarki w worku.
12 Obrzydliwe dla królów jest czynienie zła,
bo tron opiera się na sprawiedliwości.
13 Podobają się królom usta sprawiedliwe,
kochają tego, kto mówi uczciwie.
14 Gniew króla jest zwiastunem śmierci,
człowiek mądry zdoła go uśmierzyć.
15 W jaśniejącym obliczu króla jest życie,
jego przychylność jest jak chmura deszczowa na wiosnę.
Wskazania na temat życia społecznego
16 O ileż lepiej nabyć mądrość niż złoto,
wyborniej posiąść zrozumienie niż srebro!
17 Drogą prawych jest unikanie zła,
kto strzeże swojej drogi, zachowa życie.
18 Pycha poprzedza zniszczenie,
wyniosłość ducha – upadek.
19 Lepiej być skromnym wśród ubogich,
niż dzielić łupy z wyniosłymi.
20 Kto zważa na słowo, znajdzie dobro,
kto ufa Panu, jest szczęśliwy.
21 Mądry sercem jest nazywany rozumnym,
przyjemna mowa wzmacnia siłę przekonywania.
22 Źródłem życia dla rozsądnego jest rozsądek,
karcenie głupca jest głupotą.
23 Serce mądrego czyni usta roztropnymi,
jego mowa wzmacnia siłę przekonywania.
24 Miłe słowa są jak plaster miodu,
są słodyczą dla duszy i lekiem dla kości.
25 Bywa, że komuś droga wydaje się słuszna,
ostatecznie jednak należy do dróg śmierci.
26 Pragnienie tego, kto pracuje, pracuje dla niego,
bo przynaglają go jego usta.
27 Człowiek nikczemny knuje zło,
na jego wargach jakby ogień trawiący.
28 Człowiek przewrotny rozsiewa kłótnie,
a plotkarz rozdziela przyjaciół.
29 Człowiek gwałtowny zwodzi bliźniego,
sprowadza go na złą drogę.
30 Kto przymyka oczy, aby obmyślić podstęp,
kto zagryza wargi – już popełnił zło.
31 Siwe włosy są koroną chwały,
można ją znaleźć na drodze sprawiedliwości.
32 Lepszy nieskory do gniewu od bohatera,
człowiek opanowany od zdobywcy miasta.
33 Na sukni okrywającej łono rzuca się losy,
lecz wszelki wyrok pochodzi od Pana.