Odnowienie przymierza w Sychem
1 Jozue zgromadził wszystkie szczepy Izraela w Sychem, zwołał też starszych Izraela, jego naczelników, sędziów i urzędników, a ci stawili się przed Bogiem. 2 Wtedy Jozue powiedział do całego ludu: Tak mówi Pan, Bóg Izraela: Z tamtej strony rzeki mieszkali od wieków wasi ojcowie – Terach, ojciec Abrahama i Nachora – i służyli obcym bogom. 3 Zabrałem więc waszego ojca, Abrahama, z tamtej strony rzeki i wiodłem go po całej ziemi kananejskiej, rozmnożyłem jego potomstwo i dałem mu Izaaka. 4 Izaakowi dałem Jakuba i Ezawa. Ezawowi dałem w posiadanie górę Seir, a Jakub i jego synowie zstąpili do Egiptu. 5 Potem posłałem Mojżesza i Aarona i ukarałem Egipcjan tym wszystkim, co wśród nich uczyniłem. Następnie was wyprowadziłem, 6 wyprowadziłem waszych przodków z Egiptu i przybyliście nad morze. Egipcjanie zaś ścigali waszych przodków na rydwanach i koniach aż do Morza Sitowia. 7 Wtedy zawołali do Pana, a On położył ciemność między wami a Egipcjanami. Następnie sprowadził na nich morze, które ich zatopiło i widzieliście na własne oczy, co uczyniłem w Egipcie. Potem przebywaliście na pustyni przez długi czas.
8 Wprowadziłem was potem do ziemi Amorytów, mieszkających za Jordanem. Walczyli z wami, lecz Ja wydałem ich w wasze ręce. Wzięliście wtedy w posiadanie ich ziemię, a Ja wyniszczyłem ich przed wami. 9 Powstał również Balak, syn Sippora, król Moabu, i walczył z Izraelem. Posłał on i zawołał Balaama, syna Beora, aby was przeklął. 10 Ale nie chciałem słuchać Balaama i musiał wam błogosławić, a Ja wybawiłem was z jego ręki.
11 Potem przeprawiliście się przez Jordan i przybyliście do Jerycha. Walczyli z wami mieszkańcy Jerycha, Amoryci, Peryzzyci, Kananejczycy, Chetyci, Girgaszyci, Chiwwici i Jebusyci, lecz wydałem ich w wasze ręce. 12 Posłałem przed wami szerszenie i wypędziłem przed wami dwóch królów amoryckich. Nie dokonał tego jednak twój miecz ani łuk. 13 Dałem wam ziemię, której nie uprawialiście, i miasta, których nie budowaliście, a zamieszkaliście w nich. Jecie też z winnic i drzew oliwnych, których nie sadziliście.
14 Teraz więc bójcie się Pana i służcie Mu szczerze i wiernie. Usuńcie bóstwa, którym służyli wasi przodkowie zza rzeki oraz w Egipcie, i służcie Panu. 15 Gdyby jednak nie podobało się wam służyć Panu, zdecydujcie dzisiaj, komu będziecie służyć: czy bogom, którym służyli wasi przodkowie zza rzeki, czy bogom Amorytów, w których ziemi mieszkacie. Ja i mój dom będziemy służyć Panu.
16 Lud odpowiedział: Dalecy jesteśmy od tego, aby buntować się przeciw Panu i służyć innym bogom, 17 ponieważ Pan, nasz Bóg, sam wyprowadził nas i naszych ojców z ziemi egipskiej, z domu niewoli. On dokonał na naszych oczach wielkich znaków i strzegł nas podczas całej drogi, którą szliśmy, i pośród wszystkich ludów, wśród których przechodziliśmy. 18 Pan wypędził przed nami wszystkie te ludy wraz z Amorytami, którzy mieszkali w tej ziemi. Dlatego i my będziemy służyć Panu, ponieważ On jest naszym Bogiem.
19 Wtedy Jozue oświadczył ludowi: Nie możecie służyć Panu, gdyż On jest Bogiem świętym, Bogiem zazdrosnym, i nie odpuści waszych występków ani waszych grzechów. 20 Jeżeli opuścicie Pana i będziecie służyć obcym bogom, to odwróci się od was i sprowadzi na was nieszczęście i was zniszczy, chociaż przedtem czynił wam dobrze. 21 Lud zaś odpowiedział Jozuemu: Nie! Chcemy służyć Panu! 22 Wtedy Jozue powiedział do ludu: Jesteście świadkami przeciwko sobie, że wybraliście sobie Pana, aby mu służyć. Odpowiedzieli: Jesteśmy świadkami! 23 Teraz więc usuńcie spośród siebie obcych bogów i skłońcie wasze serca ku Panu, Bogu Izraela. 24 Lud zaś odpowiedział Jozuemu: Panu, naszemu Bogu, będziemy służyć i Jego głosu słuchać. 25 W tym dniu Jozue zawarł z ludem przymierze w Sychem i nadał mu ustawy i przepisy.
26 Następnie Jozue spisał te słowa w Księdze Prawa Bożego, a potem wziął wielki kamień i postawił go tam pod dębem, w miejscu poświęconym Panu. 27 I powiedział Jozue do całego ludu: Oto ten kamień będzie świadkiem przeciwko nam, bo słyszał wszystkie słowa Pana, którymi do nas przemawiał. Dlatego będzie on świadkiem przeciwko wam, abyście się nie wyparli waszego Boga. 28 Następnie Jozue odesłał lud, każdego do jego dziedzictwa.
Śmierć i pogrzeb Jozuego
29 Po tych wydarzeniach Jozue, syn Nuna, sługa Pana, umarł w wieku stu dziesięciu lat. 30 Pochowano go na terenie jego dziedzictwa, w Timnat-Serach, które leży w górach Efraima, na północ od góry Gaasz. 31 Izrael zaś służył Panu przez całe życie Jozuego i przez wszystkie dni starszych, którzy żyli jeszcze długi czas po Jozuem, i którzy znali wszystkie dzieła Pana, jakich dokonał dla Izraela. 32 A kości Józefa, które Izraelici sprowadzili z Egiptu, pogrzebali w Sychem na części pola, które nabył Jakub od synów Chamora, ojca Sychema, za sto kesitów, a które stało się własnością potomków Józefa. 33 Gdy umarł Eleazar, syn Aarona, pogrzebano go w Gibea Pinchasa, jego syna, w mieście, które mu przydzielono w górach Efraima.
Оновлення Заповіту в Сихемі
1 Ісус зібрав усі Ізраїльські племена в Сихемі, – покликав старійшин Ізраїлю, начальників (глав) поколінь, їхніх суддів і їхніх розпорядників, – усі вони стали перед Богом.
2 Тоді Ісус промовив до всього народу, що сказав Господь, Бог Ізраїлю: У давні часи ваші прабатьки, – зокрема Терах, батько Авраама й Нахора, – жили з того боку Ріки (Євфрат ), і служили іншим богам.
3 Але Я взяв вашого батька Авраама із-за Ріки, і водив його по всьому ханаанському краю. Я намножив його нащадків, давши йому Ісаака,
4 а Ісаакові дав Якова та Ісава. Я дав у володіння Ісавові гору Сеір, а Яків разом зі своїми дітьми пішли в Єгипет.
5 Потім Я послав Мойсея та Аарона й покарав Єгипет. Після всього, що Я вчинив серед нього, Я нарешті вивів вас.
6 Я вивів ваших батьків з Єгипту, й коли вони прийшли до моря, єгиптяни почали наздоганяти ваших прабатьків на колісницях разом з вершниками до самого Червоного моря!
7 Тоді вони (Ізраїльтяни ) заволали до Господа; тож Він поставив темряву між вами та між єгиптянами, а потім спровадив на них море, яке й покрило їх. Ваші очі бачили, що Я вчинив у Єгипті! Після цього ви довгий час перебували в пустелі.
8 Пізніше Я привів вас у край аморейців, що мешкали на другому боці Йордану. Коли ж вони почали воювати з вами, то Я віддав їх у ваші руки, так що ви заволоділи їхнім краєм, а їх самих Я вигубив перед вами.
9 Тоді виступив моавський цар Валак, син Ціппора, й також почав воювати з Ізраїлем. Він послав людей , аби покликали Валаама, сина Беора, проклясти вас.
10 Але Я не захотів слухати Валаама, й він став вас благословляти. Таким чином Я врятував вас з його рук.
11 Ви перейшли Йордан і підійшли до Єрихона. З вами воювали єрихонські мешканці, а потім аморейці, періззейці, ханаанці, хеттейці, гіргашейці, гіввійці та євусейці, але Я віддав їх усіх у ваші руки.
12 А ще Я посилав перед вами шершнів , які проганяли їх (ворогів ) перед вами. Так що не вашим мечем і не вашим луком були переможені два аморейських царі!
13 Я дав вам землю, яку ви не обробляли, а також міста, яких ви не будували, але в них поселились. Ви споживаєте плоди з виноградників і оливкових дерев, яких ви не садили.
14 Тому бійтеся Господа і служіть Йому щиро й віддано; геть відкиньте богів, яким служили ваші прабатьки на другому боці Ріки (Євфрат ) і в Єгипті, але служіть лише Господу!
15 Якщо ж вам не подобається служити Господу, то вибирайте собі сьогодні, кому будете служити: чи богам, яким служили ваші прабатьки, на тому боці Ріки (Євфрат ), чи богам аморейців, у краю яких ви живете. Проте я і мій дім будемо служити Господу!
16 Відповідаючи, народ сказав: Нехай так не станеться ніколи, щоб ми залишили ГОСПОДА , аби служити іншим богам!
17 Адже Господь, Бог наш, вивів нас і наших батьків з єгипетського краю, з дому неволі; Він учинив перед нашими очима всі великі чудеса, й охороняв нас протягом усієї дороги, якою ми йшли, а також між усіма народами, через землі яких ми проходили.
18 Господь прогнав перед нами всі народи, в тому числі й аморейців, які мешкали в цьому краю. Отже, ми також будемо служити Господу, тому що Він є нашим Богом!
19 Ісус знову промовив до народу: Вам не легко буде служити Господу, оскільки Він є Богом Святим! Він – Бог ревнивий , Який не простить вам ваших беззаконних учинків (зради ) та ваших гріхів!
20 Але знайте: коли ви залишите Господа й почнете служити чужим богам, то Він від вас відвернеться і спровадить на вас лихо й вигубить вас, хоч перед тим Він був добрим до вас!
21 Але народ знову відповів Ісусові: Ні, ми будемо служити лише Господу!
22 Тоді Ісус промовив до народу: Ви самі є свідками проти себе, що ви обрали собі Господа, аби Йому служити. А вони відповіли: Так, ми – свідки!
23 Тому негайно відкиньте від себе чужих богів, які є ще у вас, – підсумував Ісус , – і цілковито прихиліть ваші серця до Господа, Бога Ізраїлю!
24 І народ знову запевнив Ісуса: Ми служитимемо Господу, нашому Богові, і Його голосу будемо слухатись!
25 Того дня Ісус уклав з народом Заповіт, – там, у Сихемі, він (Ісус ) дав йому закони і постанови .
26 Ісус записав ті слова у книгу Божого Закону. Тоді він узяв великого каменя і поставив його під дубом, що неподалік Господньої Святині.
27 Після цього Ісус промовив до всього народу: Оцей камінь буде в нас свідком, оскільки він чув усі сказані Господом слова, які Він говорив нам. Він буде свідчити проти вас, якби ви зрадили вашого Бога!
28 І відпустив Ісус народ – кожного до свого наділу.
Смерть та поховання Ісуса
29 Після всіх цих подій Господній слуга Ісус, син Навина помер у віці ста десяти років.
30 Його поховали в краю його спадщини, в Тімнат-Сераху, що на Єфремовому нагір’ї, на північ від гори Ґааш.
31 Ізраїль служив Господу протягом усього часу життя Ісуса, а також протягом життя старійшин, що пережили Ісуса, й котрі були свідками всіх Господніх звершень, які Він учинив для Ізраїлю.
Поховання костей Йосифа
32 Кості Йосифа, які Ізраїльтяни винесли з Єгипту, вони поховали в Сихемі, на тому самому полі, що придбав Яків у синів Гамора, Сихемового батька, за сто кесіт (срібняків ), і яке дісталось у наділ Йосифовим нащадкам.
Смерть та поховання Єлеазара, сина Аарона
33 Помер також і Єлеазар, син Аарона. Його поховали в наділі його сина Пінхаса на Єфремовому нагір’ї.