19
1 Nie zazdrość złym ludziom
ani nie pragnij przebywać z nimi,
2 bo o przemocy myśli ich serce,
ich usta mówią o nieszczęściu.
20
3 Mądrością dom się buduje,
rozumem się go umacnia.
4 Dzięki wiedzy pokoje się napełnią
wszelkimi cennymi i miłymi dobrami.
21
5 Człowiek mądry jest mocny,
rozumny umacnia swoją potęgę.
6 Dzięki dobremu przewodnictwu poprowadzisz wojnę,
dzięki wielu doradcom odniesiesz zwycięstwo.
22
7 Dla głupca mądrość jest zbyt wysoko,
nie otworzy on ust w bramie.
23
8 Kto myśli tylko o tym, jak czynić zło,
zostanie nazwany mistrzem przebiegłości.
9 Zamysłem głupoty jest grzech,
szyderca budzi odrazę u ludzi.
24
10 Jeżeli słabniesz w dniu nieszczęścia,
to niewielka jest twoja siła.
25
11 Ratuj skazanych na śmierć,
jeśli możesz, zatrzymaj tych,
którzy potykają się, idąc na miejsce kaźni.
12 Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym!
Czy Ten, kto bada serca, nie dostrzeże?
Czy Ten, kto czuwa nad twoją duszą, nie wie?
Odpłaci On człowiekowi za wszystkie jego czyny.
26
13 Mój synu, jedz miód, bo jest dobry,
lejący się miód jest słodki dla podniebienia.
14 Taka jest, musisz wiedzieć, mądrość dla twojej duszy.
Jeśli ją znajdziesz,
będziesz miał przyszłość,
a twoja nadzieja nie zginie.
27
15 Nie zastawiaj pułapki w miejscu przebywania sprawiedliwego,
nie niszcz miejsca, w którym odpoczywa,
16 bo sprawiedliwy upadnie siedem razy i powstanie,
niegodziwych zaś powali nieszczęście.
28
17 Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upada,
niech się nie raduje twoje serce, gdy on się potyka,
18 by Pan tego nie dostrzegł i nie uznał za złe,
i nie odwrócił od niego swojego gniewu.
29
19 Nie złość się na złoczyńców,
nie zazdrość niegodziwym,
20 bo zły nie ma przyszłości,
lampa niegodziwych zgaśnie.
30
21 Mój synu, bój się Pana i króla,
nie zadawaj się z tymi, którzy są niestali,
22 bo nagle dosięgnie ich nieszczęście
– a któż zna zniszczenie, które przyjdzie od nich obydwu?
23 Także te przysłowia pochodzą od mędrców.
Nie jest dobrze być stronniczym w sądzie.
24 Tego, kto mówi do niegodziwego: Jesteś sprawiedliwy,
ludy przeklną, potępią narody.
25 Tym, którzy karzą, będzie się dobrze powodzić,
spłynie na nich błogosławieństwo.
26 Całuje w usta ten,
kto szczerze odpowiada.
27 Przygotuj swoją pracę na zewnątrz,
zorganizuj ją na swoim polu,
a potem buduj swój dom.
28 Nie zeznawaj bez powodu przeciwko bliźniemu
– czy chcesz zwodzić swoimi ustami?
29 Nie mów: Jak on mi uczynił, tak i ja mu uczynię,
każdemu oddam według jego czynów.
30 Przechodziłem obok pola człowieka leniwego,
i obok winnicy człowieka pozbawionego rozumu.
31 I oto wszystko zarosło ostami,
jej powierzchnię pokryły chwasty,
a mur kamienny się rozpadł.
32 Przyglądałem się, rozważałem w swoim sercu,
patrzyłem i wyciągałem wnioski.
33 Trochę snu, trochę drzemki,
trochę odpoczynku z założonymi rękami,
34 a bieda przyjdzie jak włóczęga,
nędza – jak człowiek uzbrojony.
19
1 Nie zazdrość złym ludziom
ani nie pragnij przebywać z nimi,
2 bo o przemocy myśli ich serce,
ich usta mówią o nieszczęściu.
20
3 Mądrością dom się buduje,
rozumem się go umacnia.
4 Dzięki wiedzy pokoje się napełnią
wszelkimi cennymi i miłymi dobrami.
21
5 Człowiek mądry jest mocny,
rozumny umacnia swoją potęgę.
6 Dzięki dobremu przewodnictwu poprowadzisz wojnę,
dzięki wielu doradcom odniesiesz zwycięstwo.
22
7 Dla głupca mądrość jest zbyt wysoko,
nie otworzy on ust w bramie.
23
8 Kto myśli tylko o tym, jak czynić zło,
zostanie nazwany mistrzem przebiegłości.
9 Zamysłem głupoty jest grzech,
szyderca budzi odrazę u ludzi.
24
10 Jeżeli słabniesz w dniu nieszczęścia,
to niewielka jest twoja siła.
25
11 Ratuj skazanych na śmierć,
jeśli możesz, zatrzymaj tych,
którzy potykają się, idąc na miejsce kaźni.
12 Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym!
Czy Ten, kto bada serca, nie dostrzeże?
Czy Ten, kto czuwa nad twoją duszą, nie wie?
Odpłaci On człowiekowi za wszystkie jego czyny.
26
13 Mój synu, jedz miód, bo jest dobry,
lejący się miód jest słodki dla podniebienia.
14 Taka jest, musisz wiedzieć, mądrość dla twojej duszy.
Jeśli ją znajdziesz,
będziesz miał przyszłość,
a twoja nadzieja nie zginie.
27
15 Nie zastawiaj pułapki w miejscu przebywania sprawiedliwego,
nie niszcz miejsca, w którym odpoczywa,
16 bo sprawiedliwy upadnie siedem razy i powstanie,
niegodziwych zaś powali nieszczęście.
28
17 Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upada,
niech się nie raduje twoje serce, gdy on się potyka,
18 by Pan tego nie dostrzegł i nie uznał za złe,
i nie odwrócił od niego swojego gniewu.
29
19 Nie złość się na złoczyńców,
nie zazdrość niegodziwym,
20 bo zły nie ma przyszłości,
lampa niegodziwych zgaśnie.
30
21 Mój synu, bój się Pana i króla,
nie zadawaj się z tymi, którzy są niestali,
22 bo nagle dosięgnie ich nieszczęście
– a któż zna zniszczenie, które przyjdzie od nich obydwu?
23 Także te przysłowia pochodzą od mędrców.
Nie jest dobrze być stronniczym w sądzie.
24 Tego, kto mówi do niegodziwego: Jesteś sprawiedliwy,
ludy przeklną, potępią narody.
25 Tym, którzy karzą, będzie się dobrze powodzić,
spłynie na nich błogosławieństwo.
26 Całuje w usta ten,
kto szczerze odpowiada.
27 Przygotuj swoją pracę na zewnątrz,
zorganizuj ją na swoim polu,
a potem buduj swój dom.
28 Nie zeznawaj bez powodu przeciwko bliźniemu
– czy chcesz zwodzić swoimi ustami?
29 Nie mów: Jak on mi uczynił, tak i ja mu uczynię,
każdemu oddam według jego czynów.
30 Przechodziłem obok pola człowieka leniwego,
i obok winnicy człowieka pozbawionego rozumu.
31 I oto wszystko zarosło ostami,
jej powierzchnię pokryły chwasty,
a mur kamienny się rozpadł.
32 Przyglądałem się, rozważałem w swoim sercu,
patrzyłem i wyciągałem wnioski.
33 Trochę snu, trochę drzemki,
trochę odpoczynku z założonymi rękami,
34 a bieda przyjdzie jak włóczęga,
nędza – jak człowiek uzbrojony.