Wyprawa Demetriusza II do Medii
1 W sto siedemdziesiątym drugim roku król Demetriusz zgromadził swoje wojsko i udał się do Medii, by uzyskać pomoc w celu pokonania Tryfona. 2 Gdy Arsakes, król Persji i Medii, usłyszał, że Demetriusz wszedł w jego granice, wysłał jednego ze swoich dowódców, aby pochwycił go żywego. 3 Ten wyruszył i pobił wojsko Demetriusza, a po schwytaniu go, zaprowadził do Arsakesa, który rozkazał osadzić go w więzieniu.
Pochwała Szymona
4 W ziemi judzkiej panował spokój
przez cały czas panowania Szymona.
Zabiegał on o dobro swojego ludu,
dlatego podobała im się jego władza
i jego sława przez wszystkie dni.
5 Do całej swej sławy dodał zdobycie Joppy,
którą uczynił swoim portem,
otwierając dostęp do wysp morskich.
6 Poszerzył granice swojego narodu i objął panowanie nad krajem.
7 Zgromadził wielu jeńców,
opanował Gezer, Bet-Sur i twierdzę,
i usunął z niej wszelką nieczystośće.
Nie było nikogo, kto by się mu przeciwstawił.
8 Uprawiali swoją ziemię w pokoju
– ziemia wydawała plony, a polne drzewa owoce.
9 Starcy siedzieli na ulicach,
wszyscy prowadzili rozmowy o rzeczach pożytecznych.
Młodzieńcy ubierali się w drogocenne szaty i zbroje.
10 Miastom zapewnił żywność i wyposażył je w urządzenia obronne,
tak że jego sława rozeszła się aż po krańce ziemi.
11 Zaprowadził pokój na ziemi,
dlatego Izrael bardzo się radował.
12 Każdy siadał pod swoim winnym krzewem lub figowcem
i nie było nikogo, kto by budził w nich trwogę.
13 Nie było wroga w kraju,
królowie zostali także w tym czasie pobici.
14 Wsparł wszystkich poniżonych
spośród swojego ludu,
strzegł Prawa i usunął wszystkich
nieprawych i podłych.
15 Rozsławił świątynię i pomnożył jej naczynia.
Odnowienie przymierza ze Spartą i Rzymem
16 Mieszkańcy Rzymu, a nawet Sparty, zasmucili się na wieść, że Jonatan umarł. 17 Gdy zaś usłyszeli, że jego brat, Szymon, został zamiast niego arcykapłanem i że włada krajem i miastami, które się w nim znajdują, 18 napisali do niego na tablicach z brązu, aby odnowić z nim przyjaźń i przymierze, które zawarli z jego braćmi, Judą i Jonatanem. 19 Tablice te zostały odczytane wobec zgromadzenia w Jeruzalem. 20 A oto odpis listu, który przysłali Spartanie:
Przywódcy Spartan i miasto Szymonowi, wielkiemu kapłanowi, starszym, kapłanom i pozostałemu ludowi żydowskiemu, braciom – pozdrowienie! 21 Posłowie przysłani do naszego ludu opowiedzieli nam o waszej chwale i sławie. Rozradowaliśmy się z powodu ich przybycia, 22 a ich przesłanie tak oto zapisaliśmy w uchwałach ludu: Posłowie Żydów, Numeniusz, syn Antiocha, i Antypater, syn Jazona, przybyli do nas, aby odnowić z nami przyjaźń. 23 Spodobało się ludowi przyjąć wspaniale tych ludzi i umieścić odpis ich mów w publicznych archiwach, aby lud Spartan miał pamiątkę. Ich kopię zaś sporządzono dla arcykapłana Szymona.
24 Potem Szymon wysłał także do Rzymu Numeniusza, mającego wielką, złotą tarczę o wadze tysiąca min, aby zawrzeć przymierze z Rzymianami.
Wdzięczność ludu względem Szymona
25 Gdy lud usłyszał o tych wydarzeniach, powiedział: W jaki sposób okażemy wdzięczność Szymonowi i jego synom? 26 On bowiem ze swoimi braćmi i domem swego ojca okazał się dzielny. Pokonał nieprzyjaciół Izraela i zapewnił mu wolność. Wypisali to więc na tablicach z brązu i rozmieścili na słupach na górze Syjon. 27 A oto odpis tego pisma:
Osiemnastego Elul sto siedemdziesiątego drugiego roku, to jest w trzecim roku panowania wielkiego arcykapłana Szymona, w Asaramel 28 podczas wielkiego zgromadzenia kapłanów, ludu, przywódców narodu i starszych kraju zostało nam oznajmione: 29 Wśród wielu wojen, które przetoczyły się przez kraj, Szymon, syn Mattatiasza, kapłan z synów Joariba, i jego bracia, narażając się na niebezpieczeństwo, przeciwstawili się nieprzyjaciołom swojego narodu dla zachowania świątyni i Prawa, przez co bardzo wsławili swój naród. 30 Jonatan zgromadził naród, stał się ich arcykapłanem, a potem został dołączony do przodków swojego ludu. 31 Kiedy wrogowie chcieli wkroczyć do kraju i podnieść rękę przeciwko świątyni, 32 przeciwstawił się im Szymon i walczył w obronie swego narodu. Wydał wiele swoich pieniędzy na uzbrojenie wojska swego narodu i płacił im żołd. 33 Obwarował miasta Judei i Bet-Sur, położone na obrzeżach Judei, i tam, gdzie przedtem była broń nieprzyjaciół, umieścił załogę żołnierzy żydowskich. 34 Obwarował Joppę, która znajduje się nad morzem, oraz Gezer, położone przy granicach Azotu, gdzie przedtem mieszkali nieprzyjaciele. Osiedlił tam Żydów i dostarczył wszystko, co było konieczne do ich odbudowy. 35 Gdy lud zobaczył wierność Szymona i sławę, którą chciał przynieść swojemu narodowi, ustanowił go wodzem i arcykapłanem za to wszystko, co uczynił, za sprawiedliwość i wierność, której dochował swojemu narodowi. Wszelkimi sposobami starał się bowiem o wywyższenie swojego ludu. 36 Za jego życia i jego rękoma udało się usunąć pogan z kraju, a także tych, którzy w Mieście Dawida, w Jeruzalem, uczynili sobie twierdzę, z której dokonywali wypadów, bezczeszcząc otoczenie świątyni i naruszając jej czystość. 37 Osadził także w niej żołnierzy żydowskich, obwarował ją dla bezpieczeństwa kraju i miasta, i podwyższył mury Jeruzalem.
38 Dlatego też król Demetriusz ustanowił go arcykapłanem. 39 Uczynił go również jednym ze swoich przyjaciół i okazał mu wielką cześć. 40 Usłyszał bowiem, że Żydzi zostali nazwani przez Rzymian przyjaciółmi, sprzymierzeńcami i braćmi, i że wspaniale przyjęli posłów Szymona. 41 Dowiedział się też, że Żydzi i kapłani postanowili, iż Szymon będzie ich wodzem i arcykapłanem na zawsze, dopóki nie powstanie wiarygodny prorok; 42 że zostanie ich wodzem, że będzie się troszczył o świątynię, wyznaczał zarządców robót publicznych, odpowiedzialnych za kraj, uzbrojenie i twierdze; 43 że będzie się troszczył o świątynię, że wszyscy będą go słuchać i jego imieniem podpisywać wszelkie dokumenty w kraju. On zaś będzie nosił purpurę i złote ozdoby. 44 Nikt z ludu i kapłanów nie będzie mógł uchylić żadnego z tych postanowień ani sprzeciwić się temu, co zostało przez niego powiedziane. Bez jego też pozwolenia nie będzie wolno zwoływać w kraju zebrania ani ubierać się w purpurę, ani nosić złotej sprzączki. 45 Ktokolwiek zaś uczyni coś przeciwko temu albo uchyli coś z tych postanowień, będzie podlegał karze.
46 Cały lud postanowił zezwolić Szymonowi, aby postępował zgodnie z tymi słowami. 47 Szymon przyjął je i zgodził się być arcykapłanem, wodzem, etnarchą Żydów i kapłanów i przewodzić wszystkim.
48 Polecili też, by pismo to zostało wyryte na tablicach z brązu i umieszczone w widocznym miejscu, na terenie otaczającym świątynię, 49 a odpisy w skarbcu, aby miał je Szymon i jego synowie.
Wyprawa Demetriusza II do Medii
1 W sto siedemdziesiątym drugim roku król Demetriusz zgromadził swoje wojsko i udał się do Medii, by uzyskać pomoc w celu pokonania Tryfona. 2 Gdy Arsakes, król Persji i Medii, usłyszał, że Demetriusz wszedł w jego granice, wysłał jednego ze swoich dowódców, aby pochwycił go żywego. 3 Ten wyruszył i pobił wojsko Demetriusza, a po schwytaniu go, zaprowadził do Arsakesa, który rozkazał osadzić go w więzieniu.
Pochwała Szymona
4 W ziemi judzkiej panował spokój
przez cały czas panowania Szymona.
Zabiegał on o dobro swojego ludu,
dlatego podobała im się jego władza
i jego sława przez wszystkie dni.
5 Do całej swej sławy dodał zdobycie Joppy,
którą uczynił swoim portem,
otwierając dostęp do wysp morskich.
6 Poszerzył granice swojego narodu i objął panowanie nad krajem.
7 Zgromadził wielu jeńców,
opanował Gezer, Bet-Sur i twierdzę,
i usunął z niej wszelką nieczystośće.
Nie było nikogo, kto by się mu przeciwstawił.
8 Uprawiali swoją ziemię w pokoju
– ziemia wydawała plony, a polne drzewa owoce.
9 Starcy siedzieli na ulicach,
wszyscy prowadzili rozmowy o rzeczach pożytecznych.
Młodzieńcy ubierali się w drogocenne szaty i zbroje.
10 Miastom zapewnił żywność i wyposażył je w urządzenia obronne,
tak że jego sława rozeszła się aż po krańce ziemi.
11 Zaprowadził pokój na ziemi,
dlatego Izrael bardzo się radował.
12 Każdy siadał pod swoim winnym krzewem lub figowcem
i nie było nikogo, kto by budził w nich trwogę.
13 Nie było wroga w kraju,
królowie zostali także w tym czasie pobici.
14 Wsparł wszystkich poniżonych
spośród swojego ludu,
strzegł Prawa i usunął wszystkich
nieprawych i podłych.
15 Rozsławił świątynię i pomnożył jej naczynia.
Odnowienie przymierza ze Spartą i Rzymem
16 Mieszkańcy Rzymu, a nawet Sparty, zasmucili się na wieść, że Jonatan umarł. 17 Gdy zaś usłyszeli, że jego brat, Szymon, został zamiast niego arcykapłanem i że włada krajem i miastami, które się w nim znajdują, 18 napisali do niego na tablicach z brązu, aby odnowić z nim przyjaźń i przymierze, które zawarli z jego braćmi, Judą i Jonatanem. 19 Tablice te zostały odczytane wobec zgromadzenia w Jeruzalem. 20 A oto odpis listu, który przysłali Spartanie:
Przywódcy Spartan i miasto Szymonowi, wielkiemu kapłanowi, starszym, kapłanom i pozostałemu ludowi żydowskiemu, braciom – pozdrowienie! 21 Posłowie przysłani do naszego ludu opowiedzieli nam o waszej chwale i sławie. Rozradowaliśmy się z powodu ich przybycia, 22 a ich przesłanie tak oto zapisaliśmy w uchwałach ludu: Posłowie Żydów, Numeniusz, syn Antiocha, i Antypater, syn Jazona, przybyli do nas, aby odnowić z nami przyjaźń. 23 Spodobało się ludowi przyjąć wspaniale tych ludzi i umieścić odpis ich mów w publicznych archiwach, aby lud Spartan miał pamiątkę. Ich kopię zaś sporządzono dla arcykapłana Szymona.
24 Potem Szymon wysłał także do Rzymu Numeniusza, mającego wielką, złotą tarczę o wadze tysiąca min, aby zawrzeć przymierze z Rzymianami.
Wdzięczność ludu względem Szymona
25 Gdy lud usłyszał o tych wydarzeniach, powiedział: W jaki sposób okażemy wdzięczność Szymonowi i jego synom? 26 On bowiem ze swoimi braćmi i domem swego ojca okazał się dzielny. Pokonał nieprzyjaciół Izraela i zapewnił mu wolność. Wypisali to więc na tablicach z brązu i rozmieścili na słupach na górze Syjon. 27 A oto odpis tego pisma:
Osiemnastego Elul sto siedemdziesiątego drugiego roku, to jest w trzecim roku panowania wielkiego arcykapłana Szymona, w Asaramel 28 podczas wielkiego zgromadzenia kapłanów, ludu, przywódców narodu i starszych kraju zostało nam oznajmione: 29 Wśród wielu wojen, które przetoczyły się przez kraj, Szymon, syn Mattatiasza, kapłan z synów Joariba, i jego bracia, narażając się na niebezpieczeństwo, przeciwstawili się nieprzyjaciołom swojego narodu dla zachowania świątyni i Prawa, przez co bardzo wsławili swój naród. 30 Jonatan zgromadził naród, stał się ich arcykapłanem, a potem został dołączony do przodków swojego ludu. 31 Kiedy wrogowie chcieli wkroczyć do kraju i podnieść rękę przeciwko świątyni, 32 przeciwstawił się im Szymon i walczył w obronie swego narodu. Wydał wiele swoich pieniędzy na uzbrojenie wojska swego narodu i płacił im żołd. 33 Obwarował miasta Judei i Bet-Sur, położone na obrzeżach Judei, i tam, gdzie przedtem była broń nieprzyjaciół, umieścił załogę żołnierzy żydowskich. 34 Obwarował Joppę, która znajduje się nad morzem, oraz Gezer, położone przy granicach Azotu, gdzie przedtem mieszkali nieprzyjaciele. Osiedlił tam Żydów i dostarczył wszystko, co było konieczne do ich odbudowy. 35 Gdy lud zobaczył wierność Szymona i sławę, którą chciał przynieść swojemu narodowi, ustanowił go wodzem i arcykapłanem za to wszystko, co uczynił, za sprawiedliwość i wierność, której dochował swojemu narodowi. Wszelkimi sposobami starał się bowiem o wywyższenie swojego ludu. 36 Za jego życia i jego rękoma udało się usunąć pogan z kraju, a także tych, którzy w Mieście Dawida, w Jeruzalem, uczynili sobie twierdzę, z której dokonywali wypadów, bezczeszcząc otoczenie świątyni i naruszając jej czystość. 37 Osadził także w niej żołnierzy żydowskich, obwarował ją dla bezpieczeństwa kraju i miasta, i podwyższył mury Jeruzalem.
38 Dlatego też król Demetriusz ustanowił go arcykapłanem. 39 Uczynił go również jednym ze swoich przyjaciół i okazał mu wielką cześć. 40 Usłyszał bowiem, że Żydzi zostali nazwani przez Rzymian przyjaciółmi, sprzymierzeńcami i braćmi, i że wspaniale przyjęli posłów Szymona. 41 Dowiedział się też, że Żydzi i kapłani postanowili, iż Szymon będzie ich wodzem i arcykapłanem na zawsze, dopóki nie powstanie wiarygodny prorok; 42 że zostanie ich wodzem, że będzie się troszczył o świątynię, wyznaczał zarządców robót publicznych, odpowiedzialnych za kraj, uzbrojenie i twierdze; 43 że będzie się troszczył o świątynię, że wszyscy będą go słuchać i jego imieniem podpisywać wszelkie dokumenty w kraju. On zaś będzie nosił purpurę i złote ozdoby. 44 Nikt z ludu i kapłanów nie będzie mógł uchylić żadnego z tych postanowień ani sprzeciwić się temu, co zostało przez niego powiedziane. Bez jego też pozwolenia nie będzie wolno zwoływać w kraju zebrania ani ubierać się w purpurę, ani nosić złotej sprzączki. 45 Ktokolwiek zaś uczyni coś przeciwko temu albo uchyli coś z tych postanowień, będzie podlegał karze.
46 Cały lud postanowił zezwolić Szymonowi, aby postępował zgodnie z tymi słowami. 47 Szymon przyjął je i zgodził się być arcykapłanem, wodzem, etnarchą Żydów i kapłanów i przewodzić wszystkim.
48 Polecili też, by pismo to zostało wyryte na tablicach z brązu i umieszczone w widocznym miejscu, na terenie otaczającym świątynię, 49 a odpisy w skarbcu, aby miał je Szymon i jego synowie.